Hôm nay mình sẽ giải thích mọi thứ về website: cách web hoạt động, website vận hành thế nào và làm sao để bạn tự kiểm soát được chúng. Thế giới web thường bị “giấu nghề” – nhiều người cố tình giữ kín kiến thức vì nghĩ website là bí mật kiếm tiền. Thực tế, khi bạn thấy toàn bộ bản đồ, sẽ thấy nó không hề khó.

Website thực chất chỉ là tệp tin

Website về cơ bản chỉ là một tệp tin – giống như một file Word. Bạn có thể mở nó offline, không cần internet. Nhưng để người khác xem bất cứ lúc nào, bạn cần một máy tính (server) chạy 24/7 để “phục vụ” tệp tin đó.

Hosting và Tên miền

• Hosting = một máy tính thuê trên mạng (như DigitalOcean, AWS).
• Tên miền = một cái tên đẹp (như example.com) trỏ tới máy tính đó.

Kéo-thả vs Viết code

• Công cụ kéo-thả (WordPress, Squarespace) tiện nhưng hạn chế.
• Framework dựa trên code (Next.js, Astro, SvelteKit) thì toàn quyền tùy chỉnh, mở rộng tốt hơn – đặc biệt khi giờ có AI (như ChatGPT) hỗ trợ viết code, gỡ lỗi và triển khai nhanh hơn nhiều.

Cách tiếp cận hiện đại

1. Xây dựng bằng code (gọn nhẹ & tùy biến tối đa).
2. Dùng AI hỗ trợ cú pháp và cài đặt.
3. Triển khai trực tiếp từ GitHub lên hosting.
4. Trỏ tên miền và đưa website lên mạng.

Yếu tố	Cách cũ (WordPress)	Cách mới (Next.js + AI)
Độ khó học	Cao (plugin, theme)	Thấp hơn (AI hỗ trợ code)
Tốc độ phát triển	Chậm, nhiều thao tác thủ công	Nhanh, tự động hóa nhiều bước
Khả năng tùy chỉnh	Bị giới hạn bởi theme	Toàn quyền thông qua code
Bảo trì	Hay lỗi plugin, xung đột cập nhật	Dễ hơn, kiểm soát qua code

Khi đã thấy bản đồ này, bạn sẽ hiểu: không có phép màu hay bí mật gì cả, chỉ là những bước rõ ràng.

Tin nhắn – nhanh nhưng dễ gây mệt

• Hãy xem nhắn tin giống như gọi điện: trước khi gửi, tự hỏi liệu giờ này người ta có "bắt máy" được không.
• Tính tức thời khiến người nhận cảm giác phải trả lời ngay. Vì vậy hạn chế nhắn ngoài giờ làm.
• Nếu phải báo tin gấp, cứ nhắn. Nhưng nếu không, hãy cân nhắc chuyển sang email hoặc đặt lịch trao đổi.

Email – chậm hơn nhưng bền hơn

Người Việt hay ngại email vì tưởng quan liêu, nhưng email có những ưu điểm khó thay thế:

1. Lưu dấu vết rõ ràng – khi xảy ra tranh chấp, đọc một thread email dễ hơn lục lại ảnh chụp tin nhắn.
2. Không ép trả lời ngay – người nhận có thể kiểm tra khi bắt đầu ca làm.
3. Buộc suy nghĩ kỹ – soạn email tốn thời gian hơn, nhưng lại tiết kiệm cho đôi bên vì mọi thứ được trình bày mạch lạc.
4. Hẹn giờ gửi – viết lúc tối, đặt lịch 8h sáng hôm sau để tránh làm phiền.
5. Lưu trữ lâu dài – tìm lại dễ dàng bằng bộ lọc, tránh cảnh "đào" 7749 screenshot.

Kết hợp hai "công cụ ảo"

• Tin nhắn để báo việc nóng, xác nhận nhanh.
• Email để bàn việc cần theo dõi, làm việc với nhiều bên, hoặc khi cần bằng chứng rõ ràng.

Một chiếc văn phòng hiện đại không phải lúc nào cũng chạy theo công cụ mới. Dùng đúng cách những thứ sẵn có đã tiết kiệm cho bạn rất nhiều thời gian – và cả sự bình yên của đồng nghiệp.

Phần 1: Thuế GTGT - Hiểu đúng để tính giá đúng

Thuế GTGT là gì?

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) không phải là khoản tiền nhà nước lấy thêm của người bán, mà là cơ chế khuyến khích hoặc kìm hãm từng nhóm hàng hóa. Mỗi nước sẽ áp mức thuế khác nhau: mặt hàng ưu tiên có thể được giảm hoặc miễn thuế, còn mặt hàng muốn hạn chế sẽ chịu thuế cao hơn.

Ví dụ đơn giản với chai nước

Giả sử bạn bán một chai nước 10.000đ và thuế GTGT áp cho mặt hàng này là 10%.

• Giá khách trả: 11.000đ.
• Bạn chỉ được giữ 10.000đ – tiền bán hàng thực sự.
• 1.000đ còn lại là khoản thu hộ nhà nước, phải nộp lại đúng hạn.

Đừng quên thuế thu nhập doanh nghiệp

Ngoài thuế GTGT, doanh nghiệp còn phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) tính trên lợi nhuận. Với doanh nghiệp siêu nhỏ, mức thuế thường được ưu đãi để khuyến khích khởi nghiệp.

Phần 2: Lịch nộp tờ khai - Không còn bỏ sót

Vì sao nên ghi lại lịch thuế?

Ngày mới mở công ty, Tea chỉ ước có ai đưa cho mình tờ giấy ghi rõ mỗi quý phải nộp những gì để khỏi loay hoay. Thông tin thì đầy rẫy, nhưng quá tải nên dễ bỏ sót. Dưới đây là bản "gọn gàng" dành cho doanh nghiệp nhỏ.

Doanh nghiệp có thuế GTGT

• Hàng quý: 1 tờ khai thuế GTGT + 1 tờ khai thuế TNCN.
• Cuối năm: quyết toán thuế TNCN, quyết toán thuế TNDN và bộ báo cáo tài chính đầy đủ.

Doanh nghiệp không chịu thuế GTGT

• Hàng quý: chỉ cần nộp tờ khai thuế TNCN.
• Cuối năm: quyết toán thuế TNCN và quyết toán thuế TNDN.

Mẹo thực tế

1. Đặt lịch nhắc nhở 1-2 tuần trước hạn nộp
2. Chuẩn bị sổ sách đơn giản để theo dõi doanh thu, chi phí
3. Tham khảo kế toán viên nếu doanh thu tăng nhanh
4. Lưu trữ chứng từ đầy đủ để đối chiếu khi cần

Việc hiểu rõ thuế không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn định giá sản phẩm chính xác, dự đoán được cash flow và lên kế hoạch kinh doanh bền vững hơn.

Khi doanh nghiệp bán sản phẩm hoặc dịch vụ, đôi khi khách hàng không trả tiền ngay mà hứa sẽ trả sau. Khoản tiền chưa được thanh toán đó được gọi là khoản phải thu. Trong thực tế, không phải ai nợ tiền cũng trả đầy đủ, vì vậy doanh nghiệp phải dự phòng trước bằng cách trích ra một khoản dự kiến sẽ không thu được. Cách làm này giúp báo cáo tài chính trung thực và thực tế hơn.

Ví dụ: Giả sử một công ty đang bị nợ 10 triệu. Dựa trên kinh nghiệm, họ ước tính khoảng 1 triệu trong số đó có thể sẽ không thu được. Thay vì giả vờ như có đủ 10 triệu, họ trích ra 1 triệu làm khoản lỗ dự phòng. Khoản này không được chuyển sang phần "nợ phải trả" (liabilities) mà vẫn nằm bên tài sản, nhưng được ghi giảm, như một lời nhắc nhở rằng: “khoản này có thể không thu được.”

Nhiều người dễ nhầm tưởng rằng tiền không thu được sẽ trở thành một khoản nợ phải trả, nhưng thực tế không phải vậy. Nó vẫn liên quan đến những gì công ty sở hữu, không phải những gì công ty nợ. Tương tự như khi bạn mua một chiếc xe, theo thời gian xe mất giá: bạn vẫn sở hữu nó, nhưng giá trị giảm đi. Việc không thu được tiền cũng làm giảm giá trị khoản thu nhập dự kiến mà không tạo ra khoản nợ mới.

Một hiểu lầm phổ biến khác là: nếu công ty có tiền trong ngân hàng, công ty có thể thoải mái chi tiêu. Điều này không hoàn toàn đúng, vì một phần tiền có thể đã dành để trả nhà cung cấp hoặc thanh toán các nghĩa vụ khác. Có tiền không đồng nghĩa với việc nó hoàn toàn thuộc về chủ doanh nghiệp – nó vẫn là tài sản của công ty, và một phần có thể đã được "gắn" vào các khoản chi khác.

Một điểm quan trọng khác là mối liên hệ giữa hóa đơn chưa thu và thu nhập của doanh nghiệp. Khi bán hàng, doanh nghiệp vẫn ghi nhận doanh thu ngay cả khi khách hàng chưa thanh toán. Nếu sau này khách hàng không trả, doanh nghiệp phải ghi nhận khoản đó như một chi phí, làm giảm lợi nhuận. Vì vậy, để cẩn trọng, doanh nghiệp thường dự báo khoản lỗ này và ghi nhận sớm, giúp bức tranh tài chính trung thực hơn.

Khi doanh nghiệp quyết định tăng dự phòng nợ xấu, họ điều chỉnh hai phần: (1) giảm giá trị các khoản phải thu và (2) ghi nhận khoản dự phòng đó là chi phí. Điều này giúp duy trì sự cân đối và tránh việc công ty trông “giàu” hơn thực tế.

Quản lý các khoản phải thu là sự cân bằng giữa kỳ vọng và thực tế. Doanh nghiệp nào cũng mong khách hàng thanh toán đầy đủ, nhưng phải chuẩn bị cho tình huống ngược lại. Những điều chỉnh cẩn trọng này giúp doanh nghiệp tránh bất ngờ tài chính và thể hiện hình ảnh đáng tin cậy, ổn định với nhà đầu tư, nhân viên và đối tác. Đây là một bước nhỏ nhưng mạnh mẽ để hướng đến thành công lâu dài.

Bạn mình làm nghề cắm hoa ở một tỉnh yên bình. Thu nhập vẫn kiểu “lấy công làm lời”: làm nhiều tiền nhiều, làm ít tiền ít. Muốn kiếm thêm khách nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu. Đây là những gì mình gợi ý để tận dụng công nghệ và câu chuyện nghề nghiệp của chính bạn.

1. Quay video để đào tạo người phụ

• Mùa cao điểm kiểu gì cũng cần người phụ, nhưng nhân sự lúc có lúc không.
• Thay vì ngồi chỉ tay 30 phút cho từng người mới, hãy quay lại toàn bộ quy trình: xử lý hoa, phối màu, cắm từng kiểu.
• Video có thể dài 2–3 tiếng, không cần edit. Người mới xem trước, ghi lại câu hỏi rồi mình chỉ thêm 5–10 phút là xong.
• Sau này muốn mở rộng ra tỉnh khác, bộ video đó còn dùng để đào tạo đối tác từ xa.

2. Chia sẻ câu chuyện làm nghề lên mạng

• Nỗi sợ “cắm dở người ta chê” khiến nhiều người không dám đăng.
• Nhưng khách hàng mua theo câu chuyện làm nghề, không chỉ vì bình hoa trưng bày thật đẹp.
• Cắm hoa bán sỉ cho doanh nghiệp khác hẳn cắm để chụp hình. Hãy kể về khó khăn nhập hàng, cách xử lý đơn gấp, mẹo giữ hoa tươi khi vận chuyển.

3. Nhận ra lợi thế thị trường địa phương

• Đừng so mình với chuỗi cửa hàng ở thành phố. Khách ở quê cần người hiểu họ.
• Người làm hoa ở thành phố chưa chắc phục vụ được thị trường tỉnh vì không hiểu văn hóa địa phương.
• Lợi thế của bạn là biết khách ở quê cần gì, nên đừng ngại nhấn mạnh điều đó.

4. Viết nội dung mà khách thật sự quan tâm

Thay vì “hoa tôi đẹp lắm, rẻ lắm”, hãy chia sẻ:

• Tại sao mùa này loại hoa A đắt hơn hoa B.
• Cách bảo quản lô hoa giao cho khách sỉ.
• Gợi ý chọn hoa cho sự kiện, vừa đẹp vừa tiết kiệm.

Khi khách đọc những nội dung này, họ sẽ nghĩ “người này hiểu nghề thật sự”. Và lần tới cần đặt hoa, họ nhớ tới bạn đầu tiên.

5. Xây mini funnel cho khách quen

• Làm một form Google đơn giản (hoặc Zalo OA), hỏi khách cần gì, ngân sách bao nhiêu, giao ở đâu.
• Gửi newsletter/nhắn tin định kỳ: giới thiệu loại hoa mới, chương trình theo mùa, chia sẻ hậu trường.
• Lưu lại ảnh thành phẩm, viết vài dòng câu chuyện đằng sau mỗi đơn hàng – đó là nội dung tuyệt vời cho mạng xã hội.

6. Đừng quên chăm bản thân của “người thợ”

• Thu nhập tăng nhờ hệ thống, chứ không phải làm việc 20 tiếng/ngày.
• Tiếp tục học kỹ thuật mới (có thể học online bằng tiếng Anh – dùng từ khóa “floral arrangement techniques”, “wholesale floral operations”).
• Tập trung vào điểm mạnh: hiểu khách, linh hoạt, đáng tin cậy.

Làm nghề cắm hoa ở tỉnh không có nghĩa là phải chấp nhận thu nhập bấp bênh. Với vài công cụ đơn giản, bạn vừa đỡ vất vả vừa kể được câu chuyện nghề của mình theo cách khiến khách hàng yêu mến hơn.